Kamienna Góra, powiat kamiennogórski, woj. dolnośląskie, PL
Projekt Arado – Zaginione laboratorium Hitlera w Kamiennej Górze stało się celem naszej majówkowej wycieczki. Wcześniej odwiedziliśmy najmłodsze dziecko Arado – Time Gates w Jeleniej Górze, więc kolejny obiekt był niejako oczywisty.
Wojenne tajemnice Landeshut
W ostatnich latach II wojny światowej Kamienna Góra (niem. Landeshut) stała się podobno nie tylko ośrodkiem przemysłowym, ale też projektowo-technologicznym III Rzeszy.
Dolny Śląsk uważany był za rejon bezpieczny, któremu nie groziły alianckie naloty, wobec czego to właśnie tu przenoszone były zakłady, produkujące elementy, ale i całe konstrukcje na potrzeby działań wojennych.
Zgodnie z tą doktryną, w Kamiennej Górze, w halach fabryki włókienniczej zlokalizowano m.in. biuro projektowe firmy ARADO. To pracujący dla niej konstruktorzy opracowali i wdrożyli do produkcji samolot odrzutowy Arado Ar 234, nazwany przez Hitlera “Błyskawicą”, a także “latające skrzydło” – samolot dalekiego zasięgu Arado Ar E.555, który na szczęście do końca wojny pozostał jedynie w fazie projektowej.
Czy plany groźnego latającego skrzydła (zdolnego dolecieć i zbombardować cele w USA!) powstały właśnie w Kamiennej Górze? Bardzo prawdopodobne.
Faktem jest, że miasteczko co najmniej w 10 miejscach podziurawione jest podziemnymi tunelami, wydrążonymi przez robotników przymusowych i więźniów miejscowej filii obozu koncentracyjnego Gross-Rosen.
Zapraszam do zakupu książeczki “Weronika szuka skarbów” – opowiastki dla dzieci i rodziców, inspirowanej zabawą w geocaching.
Podziemne sztolnie budowane jako schrony przeciwlotnicze, choć teoretycznie miał być to teren bezpieczny, tu alianckie lotnictwo miało nie dotrzeć. Zresztą niewielka miejscowość aż tylu schronów nie potrzebowała.
Jaki był cel budowy, co tu produkowano lub chciano produkować, do końca nie wiadomo.
Podziemia ARADO dla turystów
Od 2012 r. w jednym z kompleksów podziemnych sztolni w Kamiennej Górze udostępniona jest trasa turystyczna pod nazwą “Projekt Arado – Zaginione Laboratorium Hitlera”.
Największa hala ma długość około 55 m, szerokość 7m, i wysokość ponad 5 m. Natomiast całość korytarzy, hal itp. liczy sobie około 1300 m2. A pamiętajcie, że to tylko jeden z podziemnych obiektów w Kamiennej Górze! Zwłaszcza, że tak naprawdę nie jest do końca znana ich liczba. Po II wojnie światowej pierwsi dorwali się do kamiennogórskich sztolni Rosjanie, prawdopodobnie wywieźli, co było do wywiezienia, a wejścia do większości korytarzy wysadzili.
Teoretycznie poszczególne kompleksy korytarzy nie są ze sobą połączone, ale ponoć niektórzy starsi mieszkańcy wspominali, że podziemiami dało się przejść z jednej strony miasta na drugą. Ktoś twierdził także, że podziemia pod Kamienną Górą mogą mieć dodatkowe poziomy, ale jak na razie nie zostało to potwierdzone.
Podziemne korytarze zwiedzamy w grupach około 30-osobowych z przewodnikiem-animatorem w mundurze “z epoki”, który funduje nam coś w rodzaju przygody szpiegowskiej.
Na trasie obejrzymy sporo ciekawych eksponatów w klimacie, m.in. broń, elementy pocisku V-1 i rakiety V-2, środki łączności i inne. Co dokładnie – nie zdołałam zapamiętać, dlatego musicie odwiedzić ARADO osobiście.
Poniemieckie podziemia turystyczną wizytówką Dolnego Śląska?
Dolny Śląsk obfity jest w tego typu miejsca. Legendy o złotym pociągu wciąż są na topie, a podziemne tajemnice przyciągają rzesze turystów.
Podziemia ARADO w Kamiennej Górze są dziś największą atrakcją miasta. I super, bo obecnie po prostu trzeba postawić na turystykę. Przemysł się skończył, a ludzie muszą z czegoś żyć. Dolny Śląsk jest piękny, ciekawy, z mnóstwem zabytków i niesamowitymi walorami przyrodniczymi i krajobrazowymi. Poniemieckie podziemia są świetnym dopełnieniem oferty turystycznej regionu.
W moim miasteczku też mamy tajemnicze niespenetrowane od zakończenia wojny sztolnie. Obecnie grupa entuzjastów rozpoczęła prace nad udostępnieniem ich dla turystów. W Kamiennej Górze się udało i jest z tego hit, czemu więc u nas miałoby nie wyjść?
Jeśli macie ochotę dowiedzieć się więcej nt. sztolni pod (nota bene) Kamienną Górą w Lubaniu, zapraszam na materiał filmowy z konferencji “Tajemnice podziemnego Lubania”, zorganizowanej przez Stowarzyszenie Miłośników Górnych Łużyc. Najciekawsze zaczyna się od 1:09:29 minuty filmu.
Bieżące informacje dot. postępów w realizacji ambitnego projektu znajdziecie na fanpage’u Podziemia Kamiennej Góry w Lubaniu.
Informacje praktyczne
ładowanie mapy – proszę czekać…
- Podziemia zwiedzamy w grupach z przewodnikiem. Przejście trwa około 50 minut.
- W sztolniach jest chłodno (około 7 st. C), wiec nawet latem dobrze jest wziąć ze sobą cieplejsze ubranie i kryte buty.
- Aktualne ceny biletów i godziny otwarcia trasy.
Jeśli podoba Ci się ten artykuł, zapraszam do polubienia fanpage’a strony na Facebooku. Będziesz na bieżąco z wszystkimi nowościami.
Źródła (dostęp 27.11.2019 r.)
- projektarado.pl: Oferta zwiedzania,
- kamiennagora.pl: Sztolnia ARADO,
- Wikipedia: Arado Ar 234, Arado Ar E.555,
- kamiennagora.tvkg.net (strona archiwalna): PROJEKT SERII SAMOLOTÓW typu “Arado Ar E 555”,
- eloblog.pl: Podziemia Kamiennej Góry i tajemnice III Rzeszy.