Gdańsk, woj. pomorskie, PL
Zabytkowa Sala BHP Stoczni Gdańskiej zwabiła nas… GEOskrytką.
Zmęczeni kilkugodzinnym zwiedzaniem Europejskiego Centrum Solidarności, prawdopodobnie byśmy ją pominęli, a dzięki geocachingowi zahaczyliśmy i o to historyczne miejsce.
Porozumienia Sierpniowe
Jeden z „kamieni milowych” polskiej drogi do wolności – strajk w Stoczni Gdańskiej – rozpoczął się 14.08.1980 r.
W ciągu kolejnych kilkunastu dni do protestujących dołączają kolejne zakłady pracy, akcja rozlewa się na całe Wybrzeże, a następnie na resztę kraju. Pod koniec sierpnia Gdański Międzyzakładowy Komitet Strajkowy reprezentuje już ponad 700 przedsiębiorstw z 28 województw.
Przedmiotem negocjacji z przedstawicielami komunistycznego rządu staje się 21 Postulatów, sformułowanych ostatecznie 17.08.1980 r. Tablice z wypisanymi żądaniami wywieszone zostały na portierni przy bramie nr 2 Stoczni Gdańskiej. Dziś również możemy je tam znaleźć, choć są to już kopie – oryginalne tablice przechowywane są w Europejskim Centrum Solidarności.
Miejscem obrad gdańskiego Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego była właśnie Sala BHP. 31.08.1980 r. w Gdańsku podpisano tu tzw. porozumienia sierpniowe, kończące wydarzenia Sierpnia ’80.
Porozumienia sierpniowe zapoczątkowały krótki 15-miesięczny okres względnej wolności. Potężny ruch społeczny wydał owoc w postaci NSZZ Solidarność, który wkrótce liczył już jakieś 10 milionów członków.
Niestety, ten etap zakończył się stanem wojennym, wprowadzonym 13.12.1981 r., jednak lawina już się toczyła i była nie do zatrzymania. W 1989 r. w Polsce ostatecznie skończył się komunizm.
Zapraszam do zakupu książeczki “Weronika szuka skarbów” – opowiastki dla dzieci i rodziców, inspirowanej zabawą w geocaching.
Sala BHP
Budynek, w którym mieści się Sala BHP powstał na przełomie XIX i XX w. jako magazyn torped i montownia uzbrojenia okrętów przy Stoczni Cesarskiej w Gdańsku.
Od początku lat 60. XX w. prowadzono w nim szkolenia dla pracowników stoczni, m.in. te dotyczące BHP – stąd oczywiście nazwa.
Oprócz tego – od lat 70. do 90. XX w. – w budynku działało Muzeum Zakładowe, w którym prezentowano przede wszystkim modele redukcyjna statków projektowanych w Stoczni Gdańskiej.
Tu także w sierpniu 1980 r. obradował Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, a następnie podpisano gdańskie porozumienia sierpniowe. To właśnie sprawiło, że Sala BHP stała się miejscem o znaczeniu historycznym.
Pamiętacie Lecha Wałęsę i jego ogromny długopis?
W 1999 r. Sala BHP została wpisana do rejestru zabytków Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków pod nr A-1206 (po zmianach nr 1699), a w 2004 r. budynek stał się własnością NSZZ „Solidarność” Komisja Krajowa. W latach 2011 – 2019 zarządzany był przez Fundację Promocji Solidarności.
Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej powstało w 2016 r., na bazie stworzonej wcześniej wystawy stałej pt. „Stocznia Solidarność”. Od 2017 r. Muzeum wspierane jest stałą dotacją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a partnerem projektu jest Europejskie Centrum Solidarności.
Od września 2019 r. ekspozycja stała się oddziałem Narodowego Muzeum Morskiego w Gdańsku.
Co tu znajdziemy?
W Muzeum Sali BHP znajdziemy m.in. oryginalny stół, przy którym obradował Międzyzakładowy Komitet Strajkowy w 1980 r. Składa się on z mniejszych stołów o wymiarach 200 x 88 cm, wykonanych w stolarni Stoczni Gdańskiej.
Podczas naszego zwiedzania, sala przygotowana była do Otwartych Mistrzostw Pomorza w szachach o Puchar Solidarności, ale układ stołów chyba nie został zmieniony.
Najcenniejszymi eksponatami Muzeum są 2 dioramy Wydziału Kadłubowego K-2 i K-3 oraz wielki model statku „Dar Młodzieży”, będące na wyposażeniu dawnej Izby Pamięci Stoczni Gdańskiej im. Lenina, a także 20 modeli statków w skali 1:100.
Pod sufitem natomiast zawieszone zostały sztandary, przypuszczam, że należące do organizacji związkowych z różnych zakładów pracy.
Miejsce jest specyficzne. Kojarzy się właśnie z czymś w rodzaju izby pamięci czy sali tradycji, które jeszcze gdzieniegdzie się uchowały. Obecnie epoka takich muzeów chyba już dobiega końca, wszędzie wchodzą multimedia itp. I w sumie cieszy mnie to, choć te tradycyjnie prowadzone instytucje też mają swój urok.
Muzeum Sali BHP nie jest więc tak atrakcyjne, jak ECS, ale na pewno warte zobaczenia. Wszak to tu powstały podwaliny Nowego!
Miejsce jest autentyczne, jego ściany wciąż pamiętają burzliwy Sierpień ’80.
A do tego wstęp jest darmowy, więc już całkiem grzech by było nie wdepnąć.
Geocaching
GEOskrytka w pobliżu Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej jest naprawdę niezła. Polecam.
Nie, kiosk nie jest skrytką, ale… skrytka jest gdzieś tam 😉
- Sala BHP/ BHP Hall (GC)
Informacje praktyczne
ładowanie mapy – proszę czekać…
 |
 Europejskie Centrum Solidarności |
 |
Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej |
- Muzeum Sali BHP Stoczni Gdańskiej znajduje się w pobliżu wejścia do Europejskiego Centrum Solidarności od strony Bramy nr 2.
- Zwiedzanie Muzeum jest możliwe codziennie w godzinach 10.00 – 18.00. No i jest darmowe.
- Na terenie Muzeum działa sklepik z tematycznymi pamiątkami. Można w nim także kupić tradycyjną postkomunistyczną oranżadę 😀
Jeśli podoba Ci się ten artykuł, zapraszam do polubienia fanpage’a strony na Facebooku. Będziesz na bieżąco z wszystkimi nowościami.
Źródła (stan na 21.09.2019 r.)
- salabhp.pl,
- Wikipedia: Sala BHP, Porozumienia sierpniowe, 21 postulatów MKS, Sierpień 1980,
- solidarnosc.org.pl: 21 postulatów.